Het afvoeren van bedrijfsafval is in de meeste sectoren goed geregeld, maar afval scheiden gebeurt in veel bedrijven nog niet. Veel organisaties die nog niet aan afvalscheiding doen, vinden het lastig om hieraan te beginnen. Want waar begin je en hoe richt je afvalstromen beter in? Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaf Intrakoop in 2021 de opdracht om verduurzaming in de zorg te stimuleren. Hieruit kwamen verschillende pilots voort, waaronder een pilot op het gebied van afvalscheiding. In deze blog gaan we in op de resultaten en geven we tips voor afvalscheiding bij (zorg)organisaties.

Een duidelijk stappenplan voor afvalscheiding

Aan de pilot namen verschillende zorginstellingen deel: Arkin Zorggroep, Pro Persona, Tangenborgh en Leger des Heils. Andere deelnemers waren deskundigen op het gebied van afvalmanagement, experts in verandermanagement en duurzaamheid, maar ook ervaren medewerkers uit de verschillende organisaties. Dit gevarieerde team ontwikkelde samen een uitgebreid stappenplan om effectief afval te gaan scheiden. De focus lag op het scheiden van PMD (plastic, metaal en drankenkartons) uit het bestaande restafval. In het kort werden de volgende stappen uitgevoerd:

• Onderzoek naar welke locaties het meest geschikt zijn voor de start met afvalscheiding.
• Het aanstellen van ambassadeurs, op de specifieke locaties of organisatiebreed.
• In kaart brengen hoeveel restafval er werd verzameld en wat het aandeel PMD daarvan was.
• Het opstellen van een nieuw scheidingsproces. Welke veranderingen zijn nodig? Hierbij werd onder andere geïnventariseerd welke afvalscheidingsbakken nodig waren en de logistieke en fysieke implementatie hiervan.
• Het opstellen van een communicatieplan. Dit maakt het voor pilotdeelnemers praktisch uitvoerbaar en stimuleert medewerkers om afval te scheiden.
• Het uitvoeren van een testperiode van ruim een kwartaal, waarna de effecten werden geanalyseerd.

Wat was de impact?

De focus van de pilot lag op het inzamelen van PMD, maar de pilot had ook positieve effecten voor de inzameling van andere afvalsoorten:

• De hoeveelheid restafval is afgenomen met 12%. Op de vier testlocaties wordt nu per jaar ongeveer 10.000 kg minder restafval afgevoerd dan voor de pilot.
• PMD is meer dan 2,5 keer toegenomen. Dat is op jaarbasis zo’n 5500 kg aan plastic, metaal, en drankenkartons dat goed kan worden gerecycled.
• Ook de hoeveelheid organisch afval (is met 33% toegenomen. Op jaarbasis is dat zo’n 2600 kg over de vier testlocaties.
• De totale afvalstroom is afgenomen met ongeveer 3%. Deelnemers lijken zich dus over het algemeen meer bewust te worden van de hoeveelheid afval dat wordt weggegooid.

Door de vermindering van restafval, is met de pilot van afvalscheiding in de zorg omgerekend ruim 8900 kg CO2 bespaard. Dit staat gelijk aan bijvoorbeeld 44.563 km rijden met een dieselauto of 2677 uur douchen. De pilot kan dus worden beschouwd als zeer succesvol en vormt hopelijk een aanleiding om afvalscheiding in te zetten in meer zorgorganisaties, maar ook in andere branches.

7 tips voor afvalscheiding

Zelf aan de slag gaan met afvalscheiding in uw organisatie? Hierbij geven we 7 tips om rekening mee te houden.

1. Houd rekening met de verschillende doelgroepen en hun behoeften. Denk niet alleen aan de medewerkers, maar bijvoorbeeld ook aan bezoekers of klanten en bij een zorgorganisatie aan de patiënten. Het is belangrijk om iedereen mee te nemen in het communicatieplan.
2. Communiceer goed over het doel, het waarom en het nut. Zo zorg je voor meer begrip bij de deelnemers en dit maakt verandering makkelijker.
3. Denk goed na over de interne inzamelmiddelen. De juiste bakken moeten op de juiste plekken staan, met informatieborden en zakken in de bijbehorende kleuren en karren voor interne logistiek.
4. Plaats bakken voor afvalstromen bij elkaar. Bij de koffieautomaat plaats je bijvoorbeeld bakken voor koffiebekers, maar ook voor theezakjes en roerstaafjes.
5. Zorg ervoor dat er geen algemene afvalbakken (voor restafval) meer staan op de werkplekken en onder de bureaus. Stimuleer iedereen om naar een afvalscheidingsstation te lopen.
6. Hanteer duidelijke procedures en betrek de afdelingen schoonmaak, inkoop en facilitair bij het afval scheiden. Ook loont het om een ambassadeur aan te wijzen per afdeling of locatie, om de deelnemers te motiveren tot afval scheiden.
7. Zorg dat iedereen weet waar hij of zij terecht kan voor vragen. Verzamel vragen en antwoorden rondom het project op een centrale (digitale) plaats.

We denken met u mee over afvalscheiding

Wilt u beginnen met afvalscheiding, maar weet u niet hoe? Onze afvalmanagers denken graag mee. We bieden een ruime keuze in afvalscheidingsbakken en voeren elke afvalsoort af. Neem contact met ons op voor de mogelijkheden.

Meer informatie over de pilot, het stappenplan of de resultaten zijn te vinden op de website van Intrakoop.

PMD en glas zijn goed te recyclen en daarom waardevol om te scheiden. De kosten voor het laten ophalen zijn echter hoger dan die voor restafval. Gemeenten krijgen een vergoeding voor het inzamelen en recyclen van het afval bij de inwoners. Vanaf 1 januari 2023 geldt dit ook voor bedrijfsafval. Dit maakt het scheiden van glas en PMD een stuk interessanter.

Wat betekent dit voor u?

Heeft u binnen uw bedrijf wekelijks 240 liter of meer aan consumentenverpakkingen, dan valt het binnen de regeling. We verwachten dat de prijs voor het ophalen en recyclen van plastic- en drankverpakkingen en de inzameling van glas door de vergoeding omlaag zal gaan. De doorvoering van deze prijsverlaging laat nog even op zich wachten. Zodra hierover meer bekend is communiceren we dit.

Afval scheiden belangrijker

Het scheiden van afval wordt steeds belangrijker. Door een aantal aanpassingen in de EU-richtlijnen voor plastic- en drankverpakkingen en glas, komt er een vergoeding voor het scheiden van afval aan de bron. Dit betekent dat het afval gescheiden is vóór het aangeboden wordt aan de afvalverwerker. Door als bedrijf het afval gescheiden aan te bieden, kan het direct naar de plek waar het verwerkt wordt. Dit scheelt uitstoot bij het sorteren met machines en eventueel opnieuw transporteren naar een andere locatie. Daarnaast zorgt het ervoor dat het afval beter verwerkt kan worden in nieuwe grondstoffen. Er worden dan geen verpakkingen bij de sortering gemist die toch in de verbrandingsoven belanden. Afval scheiden is dus efficiënter, beter voor het milieu en nu ook voor de portemonnee.

PMD wordt PD

PMD en glas blijven twee verschillende afvalstromen die apart ingezameld dienen te worden. De samenstelling van PMD wordt wel anders. Het gaat vanaf 1 januari 2023 alleen nog om Plastic verpakkingen en Drankkartons. De Metalen verpakkingen zoals conservenblikken en drankblikjes vallen niet meer onder PMD, het wordt dus PD.

Statiegeld op drankblikjes

Vanaf 1 januari 2023 kunnen de metalen verpakkingen zoals conservenblikken bij het restafval. Die worden er met magneten en/of andere technieken tijdens de sortering uitgefilterd. Per 31 december 2022 wordt statiegeld op drankblikjes ingevoerd.

Start ook met afval scheiden

Doet u al aan het scheiden van PMD en/of glas? Goed bezig! Zodra de prijsverlaging is doorgevoerd ziet u dit op de factuur terug. Heeft u weleens gedacht aan afval scheiden, maar wordt dit nog niet gedaan vanwege de kosten? Dan is dit een goed moment om te starten. Lees meer over flessenglas en PMD of bestel direct rolcontainers online.