Zet je restafvalcontainer rechts – mensen lezen van links naar rechts
Afval goed scheiden begint vaak bij bewustwording. Maar wist je dat je met een kleine, praktische aanpassing al direct een groot verschil kunt maken?Zet je restafvalcontainer aan de rechterkant. Zo simpel is het. Waarom de plek van je container belangrijk is Mensen volgen patronen. Bij een afvalpunt lopen we – zonder erbij na te denken – eerst naar links.Staat daar je restafvalcontainer? Dan belandt ook herbruikbaar afval sneller in de verkeerde bak. Zonde, want dat betekent hogere restafvalkosten én gemiste grondstoffen.Door de restafvalbak helemaal rechts te zetten, laat je medewerkers eerst kijken naar papier, PMD of GFT. Ze worden gestimuleerd om even stil te staan bij hun keuze. Dit zorgt voor bewuster gedrag, betere scheiding en uiteindelijk minder restafval. Het resultaat? Het afval wordt wél goed gescheiden Minder restafval, dus minder CO2-uitstoot Lagere kosten en betere recycling Praktijkervaring: het werkt Dit komt rechtstreeks uit de praktijk. Bedrijven die de opstelling veranderden, zagen meteen een verschil.”Zet restafval rechts. Mensen lezen van links naar rechts. Zo denken ze bewuster na voordat ze iets weggooien.” Hoe je het toepast binnen je bedrijfOf het nu gaat om een kantoor, magazijn, werkplaats of kantine: deze aanpak is overal bruikbaar. Bepaal je afvalstromen – welke wil je apart houden? Richt je afvalpunt logisch in – van links naar rechts: papier, PMD, GFT, restafval Label de bakken duidelijk – met kleuren, pictogrammen of tekst Geef uitleg – bijvoorbeeld met een korte instructie of bij de start van een nieuwe opstelling Zo geef je mensen niet alleen een bak, maar ook een keuze. En dat maakt het verschil. Een kleine aanpassing, een groot verschil Goede afvalscheiding hoeft niet ingewikkeld te zijn. Soms zit het verschil in de volgorde van je bakken.Weten waar je moet beginnen? Wastenet helpt je op weg met praktische oplossingen, duidelijke inzameling en een scherp advies. Hulp nodig bij de inrichting? Bij Wastenet denken we graag mee. Wil jij ook slimmer scheiden en je afvalstroom verbeteren?📞 Neem contact met ons op voor gratis advies of vraag een afvalscan aan.
PPWR: Wat betekent de nieuwe verpakkingswet voor uw afvalbeheer in 2025?
De Europese Unie stelt strengere eisen aan verpakkingen en verpakkingsafval met de invoering van de PPWR (Packaging and Packaging Waste Regulation). Deze regelgeving treedt vanaf 2025 gefaseerd in werking en heeft grote impact op bedrijven die verpakte producten verkopen of verpakkingsmateriaal gebruiken. Door nú actie te ondernemen, voorkomt u problemen en bespaart u kosten. Wat is de PPWR precies? De PPWR vervangt de huidige EU-verpakkingsrichtlijn uit 1994. Belangrijkste doel: alle verpakkingen in de EU moeten in 2030 volledig recyclebaar zijn. Hiermee wil de EU de hoeveelheid verpakkingsafval drastisch verminderen en bijdragen aan de circulaire economie. De kernpunten van de PPWR zijn: Recycling-eisen: Verpakkingen moeten zó ontworpen worden dat ze eenvoudig te recyclen zijn. Denk aan het verbod op samengestelde materialen die lastig te scheiden zijn. Beperking op oververpakking: Verpakkingen mogen niet groter of zwaarder zijn dan nodig. Onnodige vulling en dubbele verpakkingen worden verboden. Herbruikbare verpakkingen: Voor bepaalde sectoren, zoals horeca en e-commerce, komen er verplichte herbruikbare verpakkingssystemen. Labelverplichting: Elke verpakking moet voorzien zijn van een duidelijk label dat aangeeft in welke afvalstroom deze thuishoort. Wanneer moet u aan PPWR voldoen? De invoering start in 2025, met oplopende verplichtingen tot 2030. Belangrijke deadlines: 2025: Start handhaving op oververpakking en verplicht recycleerbare materialen voor nieuwe verpakkingen. 2027: Minimale hergebruikpercentages per sector. 2030: Alle verpakkingen volledig recyclebaar, anders verboden. Welke bedrijven vallen onder de PPWR? Producenten van verpakte goederen (food, non-food). Importeurs en distributeurs. Horeca en retail. Webshops en logistiek dienstverleners. Kortom: gebruikt u verpakkingen? Dan heeft u met de PPWR te maken. De impact van PPWR op uw afvalbeheer De nieuwe regels betekenen dat bedrijven: Hun verpakkingen kritisch moeten beoordelen op samenstelling en formaat. Meer moeten scheiden bij de bron, met name plastic, papier en karton. Transparant moeten rapporteren over hun verpakkingsafval. Niet voldoen betekent risico op boetes én hogere kosten door inefficiënt afvalbeheer. Hoe helpt Wastenet uw bedrijf PPWR-proof te worden? Bij Wastenet begrijpen we dat de overgang naar PPWR-compliant werken complex lijkt. Daarom bieden we een complete oplossing: Gratis afvalscan: We analyseren uw huidige verpakkingsafval en scheidingsproces. Duurzaam inzamelen: We zorgen dat uw recyclebare verpakkingen correct worden ingezameld, met minder CO₂-uitstoot. Rapportages voor compliance: U ontvangt duidelijke rapportages die voldoen aan EU-eisen. Flexibiliteit: Uw inzameling groeit mee met uw bedrijf, zonder extra administratie. Één factuur, één aanspreekpunt: Volledige ontzorging, ook bij veranderende regelgeving. Wettelijk verplicht, maar ook een kans De PPWR is niet alleen een verplichting, maar biedt ook kansen. Door verpakkingen te optimaliseren en afval te verminderen: Bespaart u direct op inzamelkosten. Verkleint u uw ecologische voetafdruk. Versterkt u uw duurzaamheidsprofiel richting klanten en partners. Klaar voor PPWR? Wastenet helpt u op weg. Laat uw afvalbeheer voldoen aan de nieuwe verpakkingswet en ontdek waar u direct kunt besparen.Plan vandaag nog een gratis afvalscan.
AI helpt bij het herkennen van vervuild gft afval
Bij het inzamelen van afval komt steeds vaker technologie kijken. Een nieuwe ontwikkeling is het gebruik van slimme camera’s die met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) controleren of er vervuiling zit bij het gft afval. Tijdens het legen van de container in de vuilniswagen bekijkt een camera de inhoud. Als er bijvoorbeeld plastic, glas, hout of restafval tussen zit, herkent het systeem dat meteen. Deze nieuwe aanpak is bedoeld om vervuild gft-afval terug te dringen. Want hoe beter het afval gescheiden wordt, hoe makkelijker het verwerkt kan worden tot compost. En dat is niet alleen beter voor het milieu, maar ook voor de portemonnee. Waarom is vervuild gft zo’n probleem? Groente-, fruit- en tuinafval (gft) is alleen geschikt voor compost als het schoon is. Toch blijkt in de praktijk dat zo’n vijf procent van alle gft-containers vervuild is. Denk aan plastic plantenpotjes, zakken restafval of zelfs luiers. Als die spullen tussen het gft belanden, kan het afval niet meer worden gecomposteerd.In dat geval moet het worden verbrand samen met het restafval. En dat is zonde. Verbranden is namelijk ongeveer twee keer zo duur als composteren, en bovendien belastend voor het milieu. Hoe werkt de AI-controle? Tijdens het legen van de container maakt een camera in de vuilniswagen een beeld van de inhoud. De slimme software herkent automatisch materialen die niet thuishoren in het gft. Plastic plantenbakjes of glas worden bijvoorbeeld direct als vervuilend gemarkeerd. Maar composteerbare zakken worden wél goedgekeurd – het systeem is getraind om dat onderscheid te maken.Als een container meerdere keren vervuild blijkt, krijgt de chauffeur daar een melding van. Die controleert de bak dan handmatig. Wordt opnieuw vervuiling vastgesteld, dan kan de container blijven staan. Zo wordt voorkomen dat vervuild afval in de compostering terechtkomt. Wat betekent dit voor inwoners? Voor wie het afval goed scheidt, verandert er weinig. Kleine vergissingen – zoals een stukje papier of een houten tak – worden meestal niet als ernstig beschouwd. Het gaat vooral om duidelijk vervuilde bakken, zoals gft met zakken restafval, luiers of glas. Boetes zijn niet aan de orde. Het doel is om bewustwording te creëren en samen te zorgen voor schonere afvalstromen. Inwoners worden vriendelijk gevraagd om het afval op de juiste manier te scheiden. Privacy is daarbij geen punt van zorg: de camera’s registreren geen persoonsgegevens. Er wordt alleen gekeken naar het soort afval, niet naar wie het aanbiedt. Waarom is dit een slimme investering? Door AI te gebruiken bij afvalinzameling, kunnen afvalbedrijven efficiënter werken en kosten besparen. Minder vervuild gft betekent minder afval dat verbrand hoeft te worden. Dat bespaart geld en vermindert CO₂-uitstoot. Bovendien verbetert de kwaliteit van de compost. Gft wordt vaak verwerkt tot bodemverbeteraar voor bijvoorbeeld akkers of tuinen. Als er plastic of glas in zit, kunnen er schadelijke restjes in de bodem terechtkomen. Kortom: met een kleine technologische ingreep wordt het scheiden van afval beter, goedkoper en milieuvriendelijker.
Lege verpakkingen, groot gevaar: veilig omgaan met klein chemisch afval
In veel huishoudens en bedrijven komen we verpakkingen tegen die ooit gevaarlijke stoffen bevatten, ook wel bekend als klein chemisch afval (KCA). Denk aan verfblikken, spuitbussen of flessen met schoonmaakmiddelen. Zelfs wanneer deze verpakkingen leeg lijken, kunnen ze nog steeds schadelijke resten bevatten. Het is essentieel om te begrijpen waarom deze lege KCA-verpakkingen gevaarlijk zijn en hoe we ze op een verantwoorde manier kunnen afvoeren. Waarom zijn lege klein chemisch afval verpakkingen nog steeds gevaarlijk? Hoewel een verpakking leeg lijkt, kunnen er altijd residuen achterblijven die schadelijk zijn voor mens en milieu. De belangrijkste risico’s zijn: Damp- en gasvorming: Restanten van oplosmiddelen en drijfgassen kunnen schadelijke dampen afgeven, zelfs uit ogenschijnlijk lege verpakkingen. Chemische reacties: Achtergebleven stoffen kunnen reageren met andere materialen, wat kan leiden tot gevaarlijke situaties zoals brand of explosies. Milieuvervuiling: Bij onjuiste verwijdering kunnen giftige stoffen in het milieu terechtkomen, wat schadelijk is voor ecosystemen en de volksgezondheid. De juiste manier van afvoeren: leeg en ongereinigd Om de risico’s van lege klein chemisch afval verpakkingen te minimaliseren, is het belangrijk ze correct af te voeren. De aanbevolen stappen zijn: Laat de verpakking volledig leeglopen: Zorg ervoor dat alle inhoud is verwijderd volgens de gebruiksaanwijzing. Niet naspoelen: Spoel de verpakking niet na met water of andere oplosmiddelen, aangezien dit schadelijke stoffen kan verspreiden. Opslaan als KCA: Bewaar de lege verpakking op een veilige plaats en lever deze in bij een erkend inzamelpunt voor KCA, zoals de milieustraat of speciale inzamelboxen bij winkels. Wat gebeurt er met klein chemisch afval verpakkingen na inzameling? Na correcte inzameling worden KCA-verpakkingen op verschillende manieren verwerkt: Energieterugwinning: Sommige verpakkingen worden gecontroleerd verbrand in speciale installaties, waarbij energie wordt opgewekt en schadelijke stoffen worden geneutraliseerd. Recycling: Materialen zoals metalen en bepaalde kunststoffen kunnen worden gescheiden en hergebruikt in nieuwe producten. Veilige opslag of neutralisatie: Stoffen die niet direct kunnen worden verwerkt, worden veilig opgeslagen of chemisch geneutraliseerd om toekomstige risico’s te voorkomen. Voorkom risico’s: kies voor professionele verwerking Het onjuist afvoeren van lege KCA-verpakkingen kan ernstige gevolgen hebben voor zowel het milieu als de gezondheid. Door samen te werken met professionele afvalverwerkers en gebruik te maken van erkende inzamelpunten, zorg je ervoor dat deze verpakkingen op een veilige en milieuvriendelijke manier worden verwerkt. Dit draagt niet alleen bij aan een schonere leefomgeving, maar zorgt er ook voor dat je voldoet aan alle geldende wet- en regelgeving. Conclusie Lege betekent niet veilig. Zelfs ogenschijnlijk lege verpakkingen van klein chemisch afval kunnen gevaarlijke resten bevatten. Het is daarom van groot belang om deze op de juiste manier af te voeren en te laten verwerken door professionals. Bescherm jezelf, anderen en het milieu door bewust om te gaan met KCA-verpakkingen.
De winst en waarde van een aparte vuilnisbak voor lege blikjes
Inleiding Afval scheiden is een essentieel onderdeel van duurzaam ondernemen, en een goede manier om hierin te investeren is door een afval scheiden prullenbak te gebruiken. In Nederland neemt het aantal initiatieven toe die gericht zijn op het bevorderen van recycling en het verminderen van zwerfafval. Een apart inzamelsysteem voor blikjes is hier een perfect voorbeeld van. Niet alleen draagt deze methode bij aan een schonere leefomgeving, maar het biedt ook voordelen voor bedrijven, scholen en publieke ruimtes. In deze blog leest u alles over de winst en waarde van een aparte vuilnisbak voor lege blikjes, van financiële voordelen tot een verbeterde reputatie. Waarom apart inzamelen van blikjes? Blikjes zijn door hun materiaal uitermate geschikt voor recycling. Wanneer een blikje eenmaal in de juiste afval scheiden prullenbak terechtkomt, kan het aluminium of staal oneindig worden hergebruikt. Dit bespaart grondstoffen en energie. Bovendien is de productie van nieuw metaal veel vervuilender dan het omsmelten van bestaand materiaal. Door blikjes apart in te zamelen, helpt u niet alleen het milieu, maar ook uw eigen portemonnee: dankzij de invoering van statiegeld op blikjes kunt u per ingeleverd exemplaar 15 eurocent ontvangen. Deze opbrengst kan de kosten voor afvalverwerking deels compenseren, of zelfs winst genereren. De impact van zwerfafval Zwerfafval is een hardnekkig probleem dat niet alleen voor milieuschade zorgt, maar ook voor een onprettig straatbeeld. Blikjes vormen een groot deel van dit afval. Hoewel een statiegeldsysteem helpt om de hoeveelheid zwerfafval te verminderen, blijft de noodzaak voor verantwoorde afvalverwerking en -scheiding groot. Met een duidelijke afval scheiden prullenbak kunt u zwerfafval tegengaan en het mensen gemakkelijk maken om hun lege blikjes netjes weg te gooien. Dit resulteert in schonere straten, minder overlast voor mens en dier en een verhoogd bewustzijn over verantwoord afvalbeheer. Statistieken over blikjes en milieuvervuiling Het aantal blikjes dat jaarlijks in de natuur belandt, loopt in de tientallen miljoenen. Hoewel de exacte aantallen fluctueren, zijn experts het erover eens dat statiegeld een grote stimulans is voor het terugdringen van zwerfafval. Bij correcte inzameling kan het materiaal van blikjes vrijwel onbeperkt worden hergebruikt, waardoor de ecologische voetafdruk afneemt. Deze feiten onderstrepen het belang van een aparte afval scheiden prullenbak voor lege blikjes. Door de implementatie van statiegeld is de kans groot dat nog meer mensen hun blikjes terugbrengen, mits zij weten waar en hoe dat eenvoudig kan. Voordelen voor ondernemers Voor ondernemers kan een speciale afvalbak voor blikjes een positieve invloed hebben op zowel kostenbesparing als imagoverbetering. Allereerst levert het inzamelen van blikjes statiegeld op. Wanneer klanten, medewerkers of bezoekers hun blikjes direct in een aparte prullenbak gooien, kunt u deze gemakkelijk inleveren. Op die manier bespaart u op kosten voor restafval en profiteert u van de inkomsten uit statiegeld. Daarnaast toont u als ondernemer uw maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een bedrijf dat oog heeft voor duurzaamheid en afvalreductie, wordt vaak positiever beoordeeld door klanten, zakenrelaties en de lokale gemeenschap. Imago en duurzaamheid Een modern bedrijf besteedt aandacht aan zijn milieu-impact. Door een afval scheiden prullenbak te plaatsen en actief te communiceren over dit initiatief, laat u zien dat u waarde hecht aan een duurzame toekomst. Dit draagt bij aan een groen imago en kan ervoor zorgen dat klanten en werknemers zich eerder met uw organisatie willen associëren. Uit onderzoek blijkt dat mensen graag zaken willen doen met bedrijven die op een verantwoorde manier omgaan met grondstoffen en afval. Bovendien kunt u dit duurzame karakter doortrekken in uw marketinguitingen en klantevenementen, waardoor u zich onderscheidt in de markt. Financiële baten en kostenbesparing Naast het positieve effect op uw reputatie, is het financiële voordeel niet te onderschatten. Hoewel er een kleine investering nodig is om aparte prullenbakken voor blikjes aan te schaffen en te plaatsen, kunnen de opbrengsten uit statiegeld oplopen. Ook bespaart u op de hoeveelheid restafval, wat mogelijk leidt tot lagere afvalverwerkingskosten. Houd er rekening mee dat elke regio andere tarieven hanteert voor afvalophaal, maar in de meeste gevallen loont het om recyclebare materialen apart in te zamelen. Met een geschikte afval scheiden prullenbak maakt u deze logistiek efficiënt en goed inzichtelijk. Hoe werkt een prullenbak met statiegeldsticker? Een prullenbak met statiegeldsticker is speciaal ontworpen om blikjes eenvoudig te verzamelen. Deze bakken hebben vaak een aparte opening of gleuf, zodat enkel blikjes en eventueel plastic flesjes erin passen. De opvallende sticker maakt direct duidelijk dat de bak bestemd is voor statiegeldverpakkingen. Dit helpt mensen om hun lege blikjes op de juiste manier weg te gooien, zonder dat u hoeft te vrezen voor vervuiling door ander afval. Met deze focus op blikjes waar statiegeld op zit, is de kans groter dat de gebruiker meewerkt aan recycling, simpelweg omdat het hen direct een beloning kan opleveren. Logistiek van inzamelen De logistiek van inzamelen wordt veel overzichtelijker als u een aparte afval scheiden prullenbak heeft. Medewerkers of schoonmaakpersoneel weten meteen dat de inhoud uit blikjes bestaat die ingeleverd kunnen worden voor statiegeld. Daardoor voorkomt u dat deze blikjes onnodig bij het restafval belanden. Afhankelijk van uw onderneming, kunt u een schema opstellen voor het legen van de bakken en het wegbrengen van de blikjes naar een innamepunt. Zo blijft de werkplek of publieke ruimte opgeruimd en houdt u grip op de hoeveelheid potentieel waardevol materiaal dat u verzamelt. Veiligheid en hygiëne Een veelgehoorde zorg rondom aparte inzamelbakken is hygiëne. Met de juiste richtlijnen en regelmatige lediging is het risico op stank of ongedierte gelukkig zeer beperkt. Juist omdat de bak is ingericht voor blikjes (en eventueel kleine flesjes), komt er minder ander soort afval in terecht dat voor geuroverlast zou kunnen zorgen. Daarnaast blijft de inhoud droog, omdat de blikjes vaak leeg zijn en voornamelijk restvocht bevatten, wat minder snel tot problemen leidt. Een goed afgesloten afval scheiden prullenbak en een duidelijk ledigingsschema dragen bij aan een veilige en schone omgeving. Van zwerfafval naar grondstof Blikjes die in de natuur of op straat terechtkomen, eindigen vaak als vervuilers die schade toebrengen aan dieren en ecosystemen. Door deze te verzamelen in een aparte prullenbak voor
Circulaire economie: de toekomst van duurzaamheid
Inleiding De circulaire economie staat steeds vaker in de schijnwerpers als hét toekomstmodel voor duurzaamheid. Met een groeiende wereldbevolking en steeds schaarser wordende grondstoffen, is het klassieke lineaire systeem van produceren, consumeren en weggooien niet langer houdbaar. Dit moderne concept beoogt materialen en grondstoffen zo lang mogelijk in omloop te houden. Daardoor beperken we de afvalberg en benutten we producten optimaal. In deze blog gaan we dieper in op de principes, voordelen en uitdagingen van een circulair model. Ook bespreken we hoe Nederland ervoor staat en wat bedrijven concreet kunnen doen om circulair te ondernemen. Wat is de circulaire economie? In een wereld waarin grondstoffen niet onuitputtelijk zijn, biedt dit principe een antwoord op de vraag hoe we producten, materialen en energie duurzamer kunnen benutten. Het draait hierbij om het sluiten van kringlopen. In plaats van nieuwe grondstoffen uit de aarde te halen om ze na gebruik te verbranden of te storten, houden we ze zo lang mogelijk in de keten. Dat kan door hergebruik, reparatie, recycling en het ontwerp van producten die lang meegaan. De kernboodschap: verspilling voorkomen en materialen steeds opnieuw inzetten, zodat ze hun waarde behouden. Waar we voorheen vaak spraken over “take, make, waste”, legt een circulaire visie de nadruk op “reduce, reuse, recycle”. Afval wordt niet gezien als restproduct, maar als een bron van grondstoffen. Door materialen hoogwaardig te recyclen en hergebruiken, verlagen we de vraag naar nieuwe grondstoffen en verminderen we milieu-impact. Bovendien kunnen nieuwe verdienmodellen ontstaan, zoals lease-concepten en modulaire ontwerpen. Het gaat dus verder dan enkel recycling: het is een ingrijpende herziening van de manier waarop we ontwerpen, consumeren en produceren. De lineaire economie versus het circulaire model Onze huidige werkwijze is grotendeels lineair: we winnen grondstoffen, maken er producten van en gooien die producten weg als we ze niet meer nodig hebben. Deze werkwijze vergroot de afvalberg en put natuurlijke bronnen uit. Steeds meer organisaties, overheden en consumenten erkennen dat zo’n model op de lange termijn onhoudbaar is. Een circulaire benadering biedt een alternatief door uit te gaan van cyclische processen: producten en grondstoffen belanden na gebruik niet als afval op de vuilnisbelt, maar blijven in omloop. De tegenstelling tussen deze twee aanpakken is groot. In het lineaire scenario belanden kostbare materialen al na één gebruik in de verbrandingsoven. In een circulaire aanpak behouden producten hun waarde, bijvoorbeeld door reparatie of hergebruik. Denk aan glas of aluminium die onbeperkt gerecycled kunnen worden zonder kwaliteitsverlies. Het verlengen van de levensduur en het inzetten op hoogwaardige recycling verlaagt de CO2-uitstoot aanzienlijk en draagt bij aan een meer toekomstbestendig economisch systeem. Waarom is deze transitie belangrijk? De noodzaak voor een ommezwaai naar een systeem waarin we kringlopen sluiten, neemt toe door verschillende factoren. Zo groeit de wereldbevolking, wat leidt tot een toenemende vraag naar grondstoffen. Veel van die grondstoffen zijn schaars of lastig te winnen, en hun ontginning gaat gepaard met aanzienlijke milieuschade. Bovendien houdt een lineaire manier van produceren een hoge CO2-uitstoot en verlies van biodiversiteit in stand. Daarnaast raken consumenten en bedrijven steeds meer doordrongen van het belang van duurzaamheid. Organisaties die zich inzetten voor minder afval en beter grondstoffengebruik, winnen aan populariteit. Een circulaire strategie helpt grondstoffen te behouden, ecosystemen te beschermen en tegelijkertijd in te spelen op veranderende markteisen. Deze insteek is dan ook niet alleen een ecologische, maar ook een economische kans. De kernprincipes van circulair denken Het uitgangspunt is dat producten, materialen en grondstoffen zo lang mogelijk in omloop blijven. Vier leidende principes vormen de basis van een succesvol circulair systeem: 1. Design for disassembly Een cruciale eerste stap is om producten zo te ontwerpen dat ze eenvoudig kunnen worden gedemonteerd en gerepareerd. Dit vergemakkelijkt onderhoud en verlengt de levensduur. Onderdelen die gemakkelijk te scheiden zijn, kunnen ook effectiever worden gerecycled als het product niet meer te repareren valt. Dit type ontwerpdenken staat aan de basis van elke circulaire innovatie. 2. Hergebruik en reparatie Een direct gevolg van goed ontwerp is dat je producten niet hoeft weg te gooien als er iets stukgaat. Hergebruik en reparatie vormen de meest efficiënte manieren om grondstoffen te behouden. Waar de lineaire economie vooral leunt op vervanging, zet een circulaire visie in op het verlengen van de levensduur. Zo beperken we onnodig afval. 3. Hoogwaardige recycling Niet alles is te repareren of te hergebruiken. In dat geval is hoogwaardige recycling de volgende stap. Hierbij willen we grondstoffen op een zo hoogwaardig mogelijke manier terugwinnen, zonder kwaliteitsverlies. Helaas is in veel situaties de recycling nog laagwaardig, waardoor waardevolle materialen alsnog deels verloren gaan. De uitdaging ligt in technologische innovatie en betere scheiding van stromen. 4. Sluit de kringloop Het einddoel is een systeem waarin geen enkel materiaal of hulpbron verloren gaat. In plaats van afval bestaat, worden alle componenten ergens anders weer ingezet. Dit vraagt om nauwe samenwerking tussen ontwerpers, producenten, afvalverwerkers, overheden en consumenten. Pas wanneer ieder van deze partijen meedoet, kan de kringloop volledig gesloten worden. Voordelen van een circulaire economie Wie circulair onderneemt, plukt daar op meerdere vlakken de vruchten van. Ten eerste leidt hoogwaardig hergebruik tot minder restafval. Hierdoor daalt het aandeel dat wordt verbrand of gestort, wat een directe winst is voor het milieu. Daarnaast kan dit model kostenbesparend werken, omdat bedrijven materialen langer gebruiken of zelfs opnieuw verwaarden. Bovendien zijn er kansen voor innovatieve verdienmodellen, zoals pay-per-use of leaseconstructies, waarbij de fabrikant eigenaar blijft van een product en dus belang heeft bij een langere levensduur. Ook ontstaat nieuwe werkgelegenheid, omdat reparatie en sorteerwerk vaak arbeidsintensiever zijn dan lineaire productieprocessen. Zo draagt een circulaire visie niet alleen bij aan duurzaamheid, maar stimuleert het ook de economie. Status van circulair handelen in Nederland Ons land wil vooroplopen in deze transitie, met het streven om in 2050 volledig circulair te zijn. Toch blijkt uit cijfers dat het aandeel hergebruikte materialen in 2020 nauwelijks is gestegen ten opzichte van 2014. Dit geeft aan dat er extra inzet vereist is. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) signaleert
Pilot afval scheiden in zorg: de impact en 7 tips voor afvalscheiding
Inleiding Afvalscheiding staat bij veel organisaties hoog op de agenda, maar de zorgsector blijft hier vaak in achter. Toch laat een recente pilot afval scheiden in zorg zien dat zorginstellingen juist grote winst kunnen boeken. Niet alleen vermindert de hoeveelheid restafval, ook groeit het besef over milieu en duurzaamheid. In deze blog leest u de resultaten van zo’n project en krijgt u zeven praktische tips voor afvalscheiding in de zorg. De basis is een helder plan met duidelijke verantwoordelijkheden. Met relatief eenvoudige acties zet u een stevige stap richting lagere kosten en een kleinere ecologische voetafdruk. Veel mensen denken dat de zorg zich per definitie met duurzame zaken bezighoudt, omdat het draait om de gezondheid van mensen. Toch kan een ziekenhuis of verpleeghuis een stevige afvalproductie hebben, met name door het gebruik van eenmalige materialen en hulpmiddelen. Op jaarbasis kunnen honderden kilo’s restafval per afdeling vrijkomen, die grotendeels recyclebaar zouden zijn als het van meet af aan beter gescheiden werd. Een test zoals de hierboven genoemde pilot bewijst hoe snel er winst valt te boeken wanneer een instelling de knop omzet. Soms is het aanpassen van routinematige handelingen genoeg om een zichtbare reductie van onnodig restafval te realiseren. Waarom afvalscheiding in de zorg veel impact kan hebben Zorginstellingen zijn complex en hebben uiteenlopende afvalstromen: van administratief papierwerk tot verpakkingen van medische hulpmiddelen. Als al dit afval ongescheiden in de container belandt, gaan waardevolle grondstoffen verloren en lopen de verwerkingskosten op. Een gericht traject toont aan dat afval scheiden binnen zorginstanties kostenbesparend werkt en een positief effect op het milieu heeft. De betrokkenheid van personeel en patiënten speelt hierbij een belangrijke rol. Door iedereen te betrekken in het proces, wordt een veelheid aan afvalstromen omgezet in een beheersbaar en gestructureerd systeem. Wat deze sector bijzonder maakt, is de combinatie van intensief gebruik van disposable materialen en de strikte hygiëneregels. Bepaalde soorten afval (zoals met bloed besmette materialen) vallen onder categorieën die niet zomaar gescheiden kunnen worden. Maar dat betekent niet dat andere reststromen, zoals papier, plastic of drankenkartons, niet beter kunnen worden afgezonderd. Juist omdat er zo veel wegwerpartikelen in omloop zijn, maakt elke ingreep op dit vlak een groot verschil. Denk aan een zaal met infusen, spuiten of beschermende schorten. Niet alles kan of mag hergebruikt worden, maar een deel van de verpakkingen is wel prima te recyclen, mits die afvalstroom scherp in de gaten wordt gehouden. Verduurzaming in de zorg krijgt prioriteit Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft oog voor deze problematiek en zet al geruime tijd in op verduurzaming. Intrakoop, een inkooporganisatie voor de zorg, kreeg in 2021 de opdracht om hieraan bij te dragen. Meerdere proefprojecten werden gestart, onder andere rond afvalscheiding. De focus lag op minder restafval en meer gescheiden inzameling van PMD (Plastic, Metaal en Drankenkartons). Verschillende zorgorganisaties deden mee, waardoor een brede variatie aan praktijkervaringen ontstond. De uitwisseling van inzichten leidde tot een plan van aanpak dat ook andere zorginstellingen kan inspireren. Bij verduurzaming in de zorg gaat het om meer dan alleen afval. Denk aan energiebesparing, circulair inkoopbeleid en beperking van voedselverspilling in kantines. Toch is een systeem voor gescheiden inzameling een van de meest zichtbare en relatief snel te implementeren maatregelen. Het zorgt niet alleen voor direct tastbare resultaten, zoals minder volle restafvalcontainers, maar ook voor bewustwording bij personeel en patiënten. Vaak brengt dat een sneeuwbaleffect teweeg: als medewerkers zien dat afvalscheiding loont, gaan ze ook andere processen onder de loep nemen. Dat kan variëren van zuinigere printers tot het afschaffen van plastic roerstaafjes. Deelnemers en kern van de pilot In het experiment waren vier zorginstellingen betrokken: Arkin Zorggroep, Pro Persona, Tangenborgh en het Leger des Heils. Ook experts in afvalmanagement, verandermanagement en duurzaamheid leverden input, net als medewerkers uit diverse lagen van deze instellingen. Het hoofddoel: de hoeveelheid restafval verlagen en het aandeel PMD vergroten. Succes hierbij hing af van een gestructureerde aanpak, zowel op logistiek vlak als in de communicatie. Dat maakt het traject tot een waardevol voorbeeld voor alle zorginstanties die hun afvalbeheer willen verbeteren. Het was belangrijk om vanaf het begin ook de werkvloer te betrekken. Mensen die in de praktijk met patiënten werken, moeten immers wennen aan het idee dat ze voor sommige afvaltypen extra handelingen verrichten. Daartegenover staat de voldoening die ze kunnen voelen als het resultaat meteen zichtbaar is, bijvoorbeeld wanneer de PMD-bak snel vol is en de restafvalcontainer minder vaak hoeft te worden geleegd. Die terugkoppeling van resultaat geeft veel medewerkers het gevoel dat ze écht bijdragen aan een groenere organisatie, terwijl ze tegelijkertijd gewoon hun zorgtaak uitvoeren. Stappenplan voor geslaagde afvalscheiding Een belangrijk resultaat van het project is een uitgebreid stappenplan. Zo werd bepaald waar de meeste winst te behalen viel en welke locaties als eerste konden starten. Er werden ambassadeurs aangesteld om collega’s te motiveren en vragen te beantwoorden. Na een inventarisatie van de bestaande situatie volgde een testperiode van enkele maanden. Tijdens deze fase werden knelpunten ontdekt en aangepakt. De geleerde lessen zijn direct inzetbaar, waardoor het traject niet alleen theoretisch bleef maar in de praktijk aantoonbare resultaten opleverde. Voorbeeld van een planmatige aanpak 1. Bepaal welke locaties het meest geschikt zijn om te beginnen. 2. Wijs ambassadeurs aan die de voortgang bewaken en personeel informeren. 3. Breng in kaart hoeveel restafval er is en hoeveel PMD daarin zit. 4. Ontwikkel een nieuw scheidingsproces met geschikte bakken en een heldere logistiek. 5. Stel een communicatieplan op, zodat iedereen op de hoogte is van de veranderingen. 6. Voer de test uit gedurende een afgesproken periode. 7. Analyseer de resultaten en stuur bij waar nodig. Deze structuur helpt om stap voor stap de organisatie mee te nemen en obstakels op tijd te ondervangen. Belangrijk is dat het stappenplan niet statisch is. De nadruk ligt op leren en bijsturen. Als blijkt dat bepaalde afdelingen anders werken of andere eisen stellen, kan dat direct worden meegenomen in de volgende fase. Ook moet het management duidelijk communiceren dat men openstaat voor suggesties
Onmisbare vergoeding voor PMD en glas scheiden
Inleiding Steeds meer bedrijven ontdekken het belang van afvalscheiding, zeker nu er een vergoeding voor PMD en glas scheiden in het vooruitzicht is. PMD (Plastic, Metaal en Drankkartons) en glas zijn goed te recyclen en daarom waardevol om apart in te zamelen. Toch waren de kosten voor het ophalen tot voor kort hoger dan die voor restafval. Gemeenten ontvangen al langer een vergoeding voor de inzameling van dit soort verpakkingen bij huishoudens. Vanaf 1 januari 2023 geldt dit ook voor bedrijfsafval. Hierdoor wordt gescheiden inzameling van glas en PD (het vernieuwde PMD) extra interessant voor ondernemingen. In deze blog leest u wat deze wijziging betekent voor uw bedrijf, en waarom het steeds aantrekkelijker wordt om afval niet als reststroom af te voeren. Hoe werkt de vergoeding precies? En waarom is nu het ideale moment om te beginnen met gescheiden inzameling? We leggen het helder uit, zodat u weloverwogen keuzes kunt maken. Zo profiteert u niet alleen van lagere kosten, maar draagt u ook bij aan een beter milieu. Of u nu een mkb-bedrijf, groot logistiek centrum of horecazaak runt, de regeling zorgt ervoor dat goed gescheiden PD en glas geld bespaart en de afvalberg verlaagt. Een win-win voor elk type onderneming. Waarom is een vergoeding voor PMD en glas scheiden relevant? Veel bedrijven maken gebruik van restafvalcontainers waarin allerlei verschillende soorten afval terechtkomen. In die situatie gaan waardevolle materialen verloren, omdat ze niet meer hoogwaardig gerecycled kunnen worden. De vergoeding voor PMD en glas scheiden maakt het voor bedrijven een stuk aantrekkelijker om deze stromen apart in te zamelen. Niet alleen daalt hiermee de milieubelasting, maar u bespaart ook kosten op de lange termijn. Het scheiden van plasticverpakkingen, drankkartons en flessenglas sluit aan bij de bredere verduurzamingstrend, die voor bedrijven steeds belangrijker wordt. Vanaf 1 januari 2023 is er dus niet alleen voor huishoudens een regeling, maar ook voor ondernemers. Die regeling is ingevoerd omdat de EU-richtlijnen steeds meer nadruk leggen op hergebruik en recycling. Deze ontwikkeling zorgt ervoor dat bedrijven minder restafval produceren en dat potentieel bruikbare verpakkingsmaterialen in de circulaire keten blijven. Voor u als bedrijf betekent dit dat u kunt profiteren van lagere inzamelkosten zodra de vergoeding definitief wordt doorgevoerd in de prijs. De exacte timing daarvan verschilt per aanbieder, maar de trend is duidelijk: gescheiden inzameling wordt rendabeler en draagt bij aan de wereldwijde ambitie om minder CO2 uit te stoten. Een stap vooruit in circulaire economie Door grondstoffen in een zo zuiver mogelijke vorm in te zamelen, werkt u mee aan een circulaire economie. In die economie blijven materialen in kringloop, zodat de druk op nieuwe grondstoffen afneemt. Als bedrijf laat u zien dat u uw maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. Klanten en zakenpartners stellen dit steeds meer op prijs. De vergoeding voor PMD en glas scheiden is dan ook een extra stimulans om uw afvalstromen goed te organiseren. Ondernemingen die dit al doen, merken vaak dat de positieve effecten verder reiken dan alleen de kostenbesparing. Medewerkers ervaren meer bewustzijn rond duurzaamheid en nemen dat enthousiasme mee naar andere werkprocessen. Bovendien groeit de vraag naar gerecyclede grondstoffen door allerlei nieuwe initiatieven in verpakkingsland. Denk aan fabrikanten die gerecycled PET inzetten voor hun flessen, of glasproducenten die deels werken met gebruikt glas. De Europese doelstellingen voor het gebruik van secundair materiaal in nieuwe producten worden steeds ambitieuzer. Dit betekent dat de behoefte aan hoogwaardig gescheiden plastic en glasgrondstoffen alleen maar groter wordt. Door daarop in te spelen, kunt u met uw organisatie vooroplopen en zelfs nieuwe kansen creëren, bijvoorbeeld door te experimenteren met circulaire bedrijfsmodellen. Wat betekent deze vergoeding voor PMD en glas scheiden concreet? In de regeling staat dat bedrijven die wekelijks 240 liter of meer aan consumentenverpakkingen produceren, binnen de vergoeding vallen. Is dat bij u het geval, dan zal de prijs voor het ophalen en recyclen van plastic en drankverpakkingen (PD) en glas gaan dalen. De verwerkingstarieven voor PD en glas liggen doorgaans hoger dan die voor restafval. De nieuwe vergoeding compenseert echter een belangrijk deel van deze meerkosten. Hierdoor wordt het voor veel organisaties financieel aantrekkelijk om gescheiden afvalstromen aan te bieden. Het is nog even wachten op de precieze uitwerking van deze prijsverlaging. De nieuwe EU-regels moeten zich eerst verder verankeren in de nationale wetgeving. Zodra de details bekend zijn, zal ook de praktische invulling bij afvalinzamelaars en -verwerkers volgen. Zij passen vervolgens hun tarieven aan, zodat de kosten voor aparte inzameling van glas en PD sterk concurrerend worden. Natuurlijk verschilt dit per regio en aanbieder, maar de tendens is dat het bedrijf dat nu al investeert in gescheiden inzameling straks direct profiteert. Wie wacht tot alles is geregeld, verliest kostbare tijd en laat potentieel voordeel liggen. Van PMD naar PD – wat verandert er? Tot voor kort stond de afkorting PMD voor Plastic, Metaal en Drankenkartons. Met ingang van 1 januari 2023 verandert de samenstelling: conservenblikken en drankblikjes behoren niet langer tot de PMD-fractie. De aanduiding wordt daarom PD, wat staat voor Plastic en Drankkartons. Metaalverpakkingen moeten voortaan bij het restafval. Een belangrijke reden voor deze aanpassing is de komst van statiegeld op drankblikjes per 31 december 2022. Zo stimuleert men dat deze blikjes gerecycled worden via een apart retourproces. De metalen verpakkingen die niet onder statiegeld vallen, komen in het restafval terecht, waar ze tijdens de verdere verwerkingsstappen met speciale technieken worden uitgeselecteerd. Het is logisch dat met deze nieuwe regel een duidelijke splitsing ontstaat tussen PD en andere materialen. Laat u dus goed informeren door uw afvaldienstverlener over de containers die u nodig heeft, en zorg dat uw medewerkers weten welk afval waar moet komen. De vergoeding voor PMD en glas scheiden ziet op PD en flessenglas, niet meer op metaalverpakkingen. Dat maakt het voor u als inzender duidelijker en transparanter. Waarom afvalscheiding steeds belangrijker wordt De Europese Unie heeft doelstellingen opgesteld om meer plastic en glas te recyclen. Bedrijven spelen hierin een cruciale rol, want zij brengen verpakkingen op de markt en genereren flink wat verpakkingsafval. Door aan
Bespaar kosten en milieu met scheiden op de bouwplaats
Bespaar kosten en milieu met scheiden op de bouwplaats: waarom dit van groot belang is Bespaar kosten en milieu met scheiden op de bouwplaats is een streven dat steeds meer bedrijven omarmen. Veel bouw- en sloopprojecten produceren enorme hoeveelheden afval, waarbij een groot deel onnodig in gemengde containers belandt. Dat lijkt handig, maar zorgt dat u betaalt voor uitsorteren bij de afvalinzamelaar. Bovendien is niet alles dan nog goed te recyclen. Met een doordacht plan om grondstoffen als puin, beton, metaal en gips direct op de bouwplaats te scheiden, bespaart u niet alleen op kosten, maar draagt u ook bij aan een schoner milieu. Dit artikel laat zien hoe het werkt, waar u op moet letten bij chemisch afval en hoe u in zes stappen een succesvol plan voor afvalscheiding opzet. De winst van gescheiden bouwafval: milieu en kostenvoordeel Scheiden op de bouwplaats is niet alleen een kwestie van duurzaamheid, maar ook een kwestie van financiën. Als u alles in één container gooit, rekent de inzamelaar hogere tarieven door vanwege het uitsorteren. Bovendien bestaat de kans dat niet alle grondstoffen even goed te recyclen zijn als alles door elkaar zit. Van hout tot gips en van puin tot dakafval: elk materiaal heeft zijn eigen recyclingproces. Door het afval vooraf te sorteren, voorkomt u menging en verhoogt u de herbruikbaarheid. Daarmee versterkt u niet alleen uw duurzaamheidsprofiel, maar vergroot u ook de kans op lagere verwerkingskosten. Uiteindelijk profiteert dus zowel de portemonnee als het milieu. Waarom samengestort bouwafval onhandig is Een container voor gemengd bouwafval lijkt in eerste instantie werk te besparen. Medewerkers kunnen alles in één bak kwijt. In de praktijk leidt dit vaak tot hogere facturen voor het uitsorteren. Ook is de kans groter dat bepaalde grondstoffen, zoals beton of hout, dusdanig vervuild raken dat ze niet meer bruikbaar zijn. Hierdoor gaat kostbaar materiaal voorgoed verloren en stijgt de totale CO2-voetafdruk van uw project. Met een duidelijk plan om te scheiden op de bouwplaats pakt u deze problemen bij de bron aan en voorkomt u dat geld en grondstoffen verspild worden. Chemisch afval veilig inzamelen en vervoeren: waarom kennis essentieel is Naast de gangbare stromen als puin, hout en gips, kan ook chemisch of gevaarlijk afval ontstaan. Denk aan verfblikken, accu’s of bepaalde coatings. Dit soort afval heeft specifieke afvoerregels, omdat de stoffen schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu. Voor deze stromen geldt dat ze niet in aanraking mogen komen met ander afval dat verbrand of gerecycled wordt. Chemisch afval moet dus via een aparte stroom worden verzameld. Daarbij zijn richtlijnen voor inzamelaars, verwerkers én bouwbedrijven. Door vooraf te weten welke chemische restanten er kunnen vrijkomen, kunt u tijdig een geschikte opslag en inzamelmethode regelen. Zo garandeert u niet alleen veiligheid op de bouwplaats, maar draagt u ook bij aan verantwoorde verwerking. Het belang van aparte chemicaliëncontainers Chemisch afval bevat vaak vluchtige, bijtende of giftige stoffen die een risico vormen als ze met ander materiaal samensmelten of verhit worden. Bovendien kan onjuiste opslag voor gevaarlijke situaties zorgen, zoals brand of ontploffing. Een speciale container of veiligheidskast scheidt deze stroom van andere soorten bouwafval. Laat medewerkers weten welke regels gelden, zoals het gebruik van lekvrije vaten en etiketten. Zo voorkomt u dat onverhoopt verf of olie in dezelfde container belandt als houtsnippers of piepschuim. Heeft u twijfels? U kunt altijd een afvalverwerker of adviseur raadplegen. Dit verhoogt de kans dat u chemisch afval veilig en zonder milieuschade kunt afvoeren. Maak een duidelijk plan voor het scheiden van afval: zes stappen Een succesvol systeem voor scheiden op de bouwplaats ontstaat niet vanzelf. Het vereist een doordacht plan, heldere communicatie en goede logistiek. Hieronder vindt u zes praktische stappen om grip te krijgen op uw bouwafvalstromen. Door deze methode te volgen, kunt u puin, beton, metaal, hout en meer gescheiden inzamelen, met als resultaat een beter milieu en kostenbesparing. Denk eraan dat ook speciale stromen, zoals chemisch afval, in uw plan moeten worden opgenomen. Iedereen op de bouwplaats profiteert als grondstoffen direct in de juiste container belanden. Uw medewerkers werken prettiger, klanten zien een professionele werkwijze, en u boekt duurzaamheidswinst. Stap 1: Projecten bepalen en afval inventariseren Begin met een overzicht van uw geplande projecten. Noteer bij elke klus welke werkzaamheden plaatsvinden en wat voor afvalsoorten daarbij vrijkomen. Sloopwerk levert bijvoorbeeld puin, maar ook leidingen, gipsplaten of isolatiemateriaal op. Hoe gedetailleerder u dit uitwerkt, hoe makkelijker het wordt om de juiste containers te bestellen. Overweeg ook de mogelijkheid dat bepaalde speciale stromen, zoals dakgrind of chemisch afval, opduiken. Door op voorhand te weten welke grondstoffen u mag verwachten, anticipeert u op het volume en de inzamelmethode. Dit beperkt de kans dat u straks te weinig of juist te veel capaciteit heeft voor een specifieke afvalstroom. Stap 2: Bepaal het volume per afvalstroom Nu u weet welke soorten afval mogelijk vrijkomen, kunt u voor elk type een schatting maken van het verwachte volume. Hier komt de locatie van het project om de hoek kijken. Hoe ver moeten medewerkers lopen naar de container? Is er ruimte voor meerdere bakken van verschillende grootte? Bij zeer grote projecten is er plek voor 40m³-containers, terwijl kleinere klussen vaak genoeg hebben aan 6 of 10m³. Ook voor gevaarlijk afval is een aparte opslagplaats nodig. Houd rekening met de praktische situatie. U wilt tenslotte niet dat mensen honderden meters lopen om een stukje hout in de houtcontainer te gooien. Een strategische opstelling bespaart tijd en voorkomt dat men afval in de verkeerde bak mikt. Stap 3: Stel een plaatsingsplan op Bepaal waar u elke container plaatst. Denk aan toegankelijkheid voor vrachtwagens die ze komen legen of wisselen. Sommige stromen, zoals chemisch afval, moeten misschien apart staan om veiligheidsredenen. Zet bakken voor hout, puin en metalen dicht bij de werkplekken waar dit afval ontstaat. Heeft u weinig ruimte, dan is een sequence van kleinere containers mogelijk: eerst vul je één tot de rand, daarna wisselt een inzamelaar de bak om voor een nieuwe. Ook de verkeersveiligheid telt mee. Zorg dat
Koffiedik recyclen
Koffiedik recyclen: waarom deze koffiegrond te waardevol is om te verbranden Koffiedik recyclen wint snel aan populariteit. Niet zo gek, als je bedenkt hoeveel kilo’s koffiedrab we in Nederland produceren. Gemiddeld drinken we per persoon zo’n drie koppen koffie per dag. Dat komt jaarlijks neer op 120 miljoen kilo bonen en maar liefst 300 miljoen kilo koffiedik. Dat residu, ook wel koffiedrab genoemd, belandt vaak bij het restafval en wordt verbrand. Zonde, want koffiedik is uitstekend te hergebruiken. Sterker nog, van de hele koffieplant komt slechts 0,2% in ons kopje terecht. De rest is afval dat een tweede leven kan krijgen, van oesterzwammen kweken tot biogasproductie. Waarom koffiedik niet zomaar restafval is Koffie is na olie de meest verhandelde grondstof ter wereld. Denk aan de enorme vraag die kantoorpersoneel, restaurants en thuisgebruikers genereren. Hoewel 300 miljoen kilo koffiedik per jaar gigantisch veel lijkt, is dit residu eigenlijk een waardevolle grondstof. Een groot deel wordt echter nog verbrand met het restafval. Bij sommige afvalscheidingsstations komt koffiedik gelukkig bij organisch afval, zodat het vergist of gecomposteerd kan worden. Toch biedt koffiedik recyclen veel meer mogelijkheden. Een aandachtspunt is wel dat koffiedik niet lang houdbaar is. Voor bijvoorbeeld paddenstoelenkweek moet je het binnen een week verwerken, anders wordt het onbruikbaar. Dit maakt koffiedik recyclen vooral interessant bij grote volumes die snel vrijkomen, zoals bij grootschalige koffiebars of branderijen. Daar kan men koffiedik in aparte vaten verzamelen en door een inzamelaar laten ophalen, die er een nuttige bestemming voor zoekt. De reis van koffiedik naar oesterzwammen In diverse steden zijn initiatieven ontstaan om koffiedik te gebruiken als substraat voor paddenstoelen, meestal oesterzwammen. Hoe dat werkt? Eerst zamelt men het koffieresidu in vaten of emmers. Daarna vermengt men het met organische restanten, zoals stro of zaagsel, en voegt men paddenstoelensporen toe. Dit mengsel gaat in een afgesloten zak, waar het enkele weken kan broeden. Na ongeveer zes weken groeien er oesterzwammen, die men oogst en verkoopt. Zo krijgt oude koffie een tweede leven als smaakvolle paddenstoelen op het bord van de consument. Waarom dit werkt Koffiedik bevat voedingsstoffen en vocht die paddenstoelen goed kunnen gebruiken. Het broedmengsel blijft op de juiste temperatuur en vochtigheid, terwijl de schimmel zich voedt met de koffieresten. Het resultaat is een circulaire keten: bonen worden eerst voor koffie verbruikt, daarna gaat het residu naar de kweek en leveren uiteindelijk eetbare zwammen op. Andere toepassingen van koffiedik Niet elk koffieresidu is geschikt voor oesterzwammen. Gelukkig zijn er meer opties. Zo kan men koffiedik vergisten om biogas te maken. Bacteriën breken het organisch materiaal af tot methaan en CO2, wat dient als duurzame energiebron. Daarnaast wordt koffiedrab in sommige projecten samengeperst met houtzaagsel tot pallets of pellets. Dit gedroogde mengsel vormt een biobased brandstof die minder fossiele grondstoffen nodig heeft. Koffiedik moet wel vers zijn. Na enkele dagen kan het gaan schimmelen of bederven, wat de verwerking bemoeilijkt. Voordelen van koffiedik recyclen Grondstofbehoud: Je benut de restwaarde van bonen, in plaats van ze te verbranden. Lagere CO2-uitstoot: Het voorkomt dat organisch materiaal onnodig als rookgas eindigt. Circulaire innovatie: Paddenstoelen op koffiedik is een inspirerend voorbeeld van lokale voedselproductie. Kostenbesparing: Aparte ophaalschema’s kunnen lagere afvalverwerkingskosten opleveren. Maatschappelijke betrokkenheid Veel initiatieven rond koffiedik ontstaan in een breder duurzaamheidsverhaal. Bijvoorbeeld bedrijven die koffiedik inzamelen en het laten verwerken door een sociale onderneming tot oesterzwammen. De zwammen worden daarna verkocht aan lokale restaurants. Zo creëer je korte kringlopen met meerwaarde voor wijk of stad. Bedrijven tonen hiermee oog voor grondstoffen en bouwen bewustzijn onder werknemers en klanten over de herkomst en bestemming van afval. Dat versterkt het duurzame imago. Hoe werkt de logistiek achter koffiedik recycling? Alles begint bij inzameling. Bedrijven, horecagelegenheden of kantoren met hoge koffieverbruik plaatsen speciale emmers bij de machines, zodat koffiedik niet in de gewone vuilnisbak terechtkomt. Medewerkers legen filters of automaten direct in deze vaten, die regelmatig geleegd worden. Een inzamelaar of projectteam haalt het daarna op en brengt het snel naar de verwerker. Dat kan een paddenstoelenkweker, vergistingsinstallatie of pelletfabrikant zijn. Timing is essentieel. Bij oesterzwamkweek moet het koffiedik binnen een week in het substraat verwerkt zijn. Bij biogas is er iets meer ruimte. In alle gevallen is vers koffiedik het meest bruikbaar. Schaalbaarheid en uitdagingen Koffiedik recycling klinkt aantrekkelijk, maar is niet overal haalbaar. Kleine cafés hebben misschien te weinig volume, of de vervoersafstand maakt het onaantrekkelijk. Grote universiteiten, kantoorcampussen of ziekenhuizen genereren wél voldoende koffieresidu om een rendabel systeem op te zetten. Zuiverheid is ook belangrijk. Per ongeluk bekertjes, filters of roerstaafjes in dezelfde bak gooien belemmert de verwerking. Heldere communicatie en discipline op de werkvloer zijn dus cruciaal om succes te boeken. Waarom koffiedik recyclen toch vaak via verbranding gaat In de praktijk eindigt nog steeds een groot deel van die 300 miljoen kilo koffiedik in het restafval. Niet iedereen weet dat koffiedrab hergebruikt kan worden, of men vindt het te veel moeite. Bovendien vertrouwen verwerkers vaak op grootschalige verbranding om energie op te wekken. Het koffiedik recyclen vergt echter fijne logistiek en een verwerkende partij in de buurt. Dat is jammer, want daarmee gaan potentieel bruikbare grondstoffen verloren. Steeds meer grote branderijen en ketens zien dit in en zetten stappen om koffieafval apart te houden. Dat vergroot de kans dat er snel alternatieven ontstaan, zoals paddenstoelenkweek of vergisting in de regio. Stap voor stap veranderen Er is een kentering zichtbaar. Grootschalige projecten rond paddenstoelen en biogas krijgen media-aandacht, en biovergisters accepteren koffiedrab als organisch materiaal. Steden of gemeenten bundelen volumes van diverse horeca en bedrijven, waardoor de logistiek rendabeler wordt. Zelfs kleine ondernemers kunnen dan meedoen door koffiedik in te leveren bij een centraal punt. Zo wordt het eenvoudiger om koffiedrab in grote hoeveelheden te verzamelen en snel te verwerken. Daarmee ontstaat een sterkere circulaire keten. Paddenstoelenkweek: een inspirerend voorbeeld Een van de meest tot de verbeelding sprekende vormen van koffiedik recyclen is de oesterzwamteelt. Koffiedrab wordt gemengd met stro, kalk en mycelium. Dat mengsel gaat in doorzichtige zakken, waar de schimmelsporen zich gestaag